Inhoud
- Trope-a-dope?
- Was Old School een slechte leraar?
- Dude in Distress, Damsel to the Rescue
- Slechts een van de jongens
- Stappen in de goede richting
Trope-a-dope?
Discussies over hoe vrouwen in videogames worden geportretteerd, zijn geen nieuw onderwerp, maar onlangs kwam het debat meer op de voorgrond met de videoserie van Anita Sarkeesian en de antwoorden die ze kregen van zowel internettrollen als oprechte critici.
Het concept van de Damsel-in-Distress is een van de oudste en meest gebruikte opstellingen voor een verhaal sinds verhalen werden verteld door vuurwerk. Helaas is een hulpeloos vrouwelijk personage als doel of een te vinden voorwerp te gemakkelijk voor verhalenvertellers. En in videogames kan het ontwikkelen van ingewikkelde plots en diepzinnige personages een achterbank zijn voor actie, visuele effecten en handige do-dads.
Omgekeerd is er ook het stereotype, foute vrouwelijke personage dat overcompenseert voor het beeld van de jonkvrouw. Ze kan er meer dan in slagen om te doen wat haar mannelijke tegenhangers kunnen, maar meestal met veel minder kleding, voegden er wat aan en werd er een adembenemende 'comeher'-stem gegeven.
Gaan alle afbeeldingen van vrouwen in de gamewereld echt alleen in deze kolommen?
Was Old School een slechte leraar?
In de tijd van 8-bit games waren het achtergrondverhaal en de personageontwikkeling vaak dun, als er al een was. De opstelling moest gedaan worden met weinig of geen dialoog in de openingsscène of de eerste momenten. Dit betekende, houd het simpel en houd het snel.
En dus zou je de eerste videogameplotlijnen kunnen vergelijken met de primaire lezers van kinderen. Pac-man moet stippen eten en niet gepakt worden. Kangaroo moet haar baby redden van de slechte apen. Een ruimteschip moet planetoïden vernietigen (niet zeker waarom). En Mario moet Princess Peach van Bowser (of Pauline van Donkey Kong) redden.
Dat was vijfentwintig tot dertig plus jaar geleden. En veel franchises hebben eenvoudigweg hun fundament gelegd of gekopieerd wat in de vorige generatie voor anderen werkte.
Dit was duidelijk niet altijd het geval met Metroid's Samus Aran en zelfs de generieke Amazone van Gauntlet bewezen. Kan de legendarische Samus zelfs tellen, aangezien de meeste spelers geen idee hadden dat het personage vrouwelijk was tot de laatste momenten van het spel.
Dude in Distress, Damsel to the Rescue
Flipping de schakelaar op de damsel trope is eerder gezien in games. Jennifer Tate uit Primal, bijvoorbeeld, moet haar vriendje redden door tegen monsters te vechten en haar demonische krachten te gebruiken samen met haar kleine hulpje.
Maar is dit gewoon een makkelijke uitweg?
Eén kritiek op vrouwelijke helden door sommige feministen is dat ze gewoon mannelijke personages zijn met een vrouwelijk lichaam en alleen handelen hoe mannen zouden doen in plaats van hoe een vrouw zou zijn. Ze beweren dat een vrouw niet op dezelfde manier reageert als een man in dezelfde crisis.
Misschien is dit probleem minder over gender en meer over gameplay-opties. Meer gecompliceerde spellen zoals bijvoorbeeld Hitman en Assassin's Creed bieden meer dan één manier om een probleem op te lossen. Je kunt ervoor kiezen om door een missie te bulldozen of je hersenen meer te gebruiken dan je triggervinger. Vroege games hadden niet zo'n diepgang.
Videogames kunnen het speelveld ook volledig egaliseren, maar gaat dit ten koste van het realisme? Zoek niet verder dan je gemiddelde vechtgame. In alle vechtspellen moet elk personage in staat zijn om alle andere personages te verslaan. Het enige verschil is de vaardigheid van de speler in het gebruik van die karakters. Dit kan een aantal zeer onrealistische match-ups in de strijdarena creëren, maar het gaat niet om realisme, toch?
Een van de reacties op het geslacht van protagonisten is het idee dat mannen zich niet op hun gemak voelen door een vrouwelijk personage te spelen (meer dan vechtspellen). Toch gaan vrouwelijke gamers constant met dit probleem om. Het is een bekend feit dat een groot aantal vrouwen Call of Duty speelt, maar alle avatars zijn mannelijk.
Meer en meer echter bieden games beide geslachten als een protagonist keuze. Dit is heel erg het geval in MMORPG's, waar een speler een avatar naar eigen wens kan creëren, maar zelfs dit kan een probleem zijn als de opties beperkt zijn (zie bijvoorbeeld mijn artikel over Dragon's Prophet).
Slechts een van de jongens
Is het, met alle kritiek, ideaal om een spel te hebben waarbij het geslacht van personages volledig onbelangrijk is?
Een personage dat iets aan de discussie kan lenen, is FemShep. Eigenlijk is dit Commander Shepard van Massa-effect zoals wanneer gespeeld als een vrouw.
Mass Effect laat een optie toe voor karaktergeslacht. Maar het verhaal zelf verandert niet en de reactie van een ander personage op jou wordt niet beïnvloed, ongeacht of je een man of een vrouw bent.
Maar is dit echt het einddoel?
Het klinkt goed op papier.FemShep krijgt immers geen speciale behandeling of vooroordelen omdat ze vrouw is versus de mannelijke versie. De mensen die ze tegenkomt, problemen op te lossen, zelfs haar reacties, etc. zijn allemaal hetzelfde.
Is dat echt?
In een meer moderne westerse cultuur of sciencefiction-universum wordt een bevlogen vrouwelijk personage als norm geaccepteerd. Maar in historische situaties en in meer patriarchale samenlevingen zou de reactie van anderen niet hetzelfde zijn als bij een mannelijk personage in dezelfde positie van autoriteit. En zou het personage zelf hetzelfde gedrag vertonen?
Wetenschappelijk is het keer op keer bewezen dat niet alleen mannen en vrouwen fysiek anders gestructureerd zijn, maar we zijn ook mentaal anders bedraad. Niet beter of slechter. Gewoon anders. Mannen en vrouwen navigeren bijvoorbeeld over het algemeen op verschillende manieren (geometrisch versus oriëntatiepunt). Dus, in situaties waarin verschillende soorten kritisch denken, zou een mannelijke en vrouwelijke Shepard dezelfde reactie hebben?
Misschien een voorbeeld van een competente vrouw die in het mannelijke rijk kan functioneren, maar haar eigen motivaties heeft is De Baas van Metal Gear Solid. Ze wordt 'The Mother of Special Forces' genoemd en krijgt een redelijk belachelijk achtergrondverhaal van zwanger zijn en bevallen op het D-Day slagveld. Toch is The Boss geschreven en afgebeeld als een meer gecompliceerde figuur in de loop van de franchise-verhaallijn, inclusief de beslissing om zichzelf op te offeren voor het welzijn van haar land.
Stappen in de goede richting
Lara Croft was ooit het postermeisje voor wat er mis was met vrouwen in videogames. Ze had een cartooneske figuur, was overdreven sexy en reageerde op een tamelijk mannelijke manier op haar omgeving door dingen te bashen of te fotograferen. Voor haar critici was Lara de mannelijke fantasie in digitale vorm.
Aan de positieve kant bewees Lara dat je mannetjes kunt laten spelen als vrouwelijke personages en veel spellen kunt verkopen.
Toch moeten de kritieken iets zijn waar de uitgevers van Lara hun hart aan hebben gegeven toen Square Enix Lara Croft opnieuw voorstelde voor 2013's Grafrover. Lara was nu grauwer, meer geaard maar nog steeds zeer capabel. Dit zou hetzelfde zijn als het vergelijken van Stallone's Rambo met John McClane van Willis. Beiden krijgen de klus geklaard, maar McClane is geloofwaardiger en sympathieker.
Ook reageert ze nu berouwvol op de moord die ze moest doen. Was deze verandering een poging om vrouwen meer sympathie te geven voor Lara? Sommige critici vonden dat het niet overeenkwam met de redelijk gewelddadige methoden die ze kon gebruiken om een vijand te doden.
Er zijn nog andere voorbeelden van vrouwelijke personages die niet alleen jonkvrouwen, liefdesbelangen of vrouwelijke tanks zijn.
- Elena (Uncharted) - Nathan Drake's vrouwelijke tegenhanger en uiteindelijke vrouw, ze is net zo capabel als hij is in de serie en hun ontwikkelde en gecompliceerde relatie heeft haar bijval van Sommigen als een van de sterkste vrouwelijke personages opgeleverd.
- Alyx Vance (Half-Life 2) - Gordon's partner door het hele spel helpt hem eigenlijk om aan het begin van het verhaal te ontsnappen en werkt overal als een gelijkwaardige partner. Ze is slim, capabel en geloofwaardig.
- Madison Paige (Heavy Rain) - Sommige sexy scènes van Madison zijn bekritiseerd, maar het personage geeft zelfs toe dat ze haar vrouwelijke listen gebruikt om te verkrijgen wat ze wil. Anders geeft ze tijdens het verhaal hulp aan Ethan en stapt ze alleen over om de Origami-moordenaar te onderzoeken.
- Jodie Holmes (Beyond: Two Souls) - De hoofdrolspeler van de titel is een jonge vrouw met een spirituele partner (Aiden) waarmee alleen zij kan communiceren. Het machtigt en beschermt haar terwijl ze probeert te ontrafelen wie en wat Aiden is.
Naarmate de game-industrie zelf volwassen wordt, zijn misschien ook de concepten van karaktertypes en verhaal volwassen. Hoewel er nog steeds veel voorbeelden zijn van Damsel of Dead Damsel in next gen gaming, kan de groeiende trend van vrouwelijke spelers en de gestage toename van vrouwen op de gaming-werkplek hen uiteindelijk de uitzonderingen maken.
In de tussentijd, net als met de kritiek dat Hollywood veel slechte films maakt, als je wilt dat dat verandert, protesteer dan met je dollars. Dat is echt de bottom line. Het is geen complot van de hoofden van de spelbedrijven om alleen negatieve vrouwelijke stereotypen te creëren. Ze kijken gewoon naar de spreadsheets en nemen vaak alleen de veilige gok op wat eerder heeft gewerkt.
Dus als het gamenpubliek de tropen schuwt en games met positieve beelden omarmt, dan zullen de studio's die weg moeten gaan om succesvol te zijn.